ျမတ္စြာဘုရား သက္ေတာ္ ထင္ရွားရိွစဥ္
သာ၀တၳိျပည္မွ ရကၡပူရတိုင္း ဓည၀တီျပည္ သို႔ ေနာက္ပါေတာ္ ရဟႏၱာ ၅၀၀ ႏွင္႔
ေဒသစာရီ ၾကြခ်ီေတာ္ မူေလၿပီး ေသလာဂီရီ ေတာင္တြင္ သတင္းသံုး စံပါယ္ေတာ္
မူေလသည္၊ ဓည၀တီ ျပည္႔ရွင္ စႏၵာသူရိယ မင္းႀကီးသည္ ေသလာဂီရီ ေတာင္တြင္
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သီတင္းသံုး ေနသည္ကို ၾကားကာ သြားေရာက္ ဖူးေမွ်ာ္
ၾကည္ညိုၿပီး ေရႊနန္းေတာ္သို႔ ပင္႔ေဆာင္၍ အထူးထူးေသာ ဆြမ္း ေဘာဇဥ္ တို႔ျဖင္႔
ကပ္လွဴပူေဇာ္ၿပီး ေသာအခါ မင္းႏွင္႔တကြ တိုင္းသူျပည္သား မ်ားကို တရား ေရေအး
တိုက္ေကြ်းေတာ္ မူေလသည္၊ တရားေတာ္ အဆံုးတြင္ ဓည၀တီ ျပည္႔ရွင္ စႏၵာသူရိယ
မင္းႀကီးက " ဘုန္းေတာ္ ႀကီးျမတ္လွပါေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊ အရွင္ျမတ္ ျပန္လည္
ၾကြသြားေတာ္ မူလွ်င္ တပည္႔ေတာ္ တို႔ႏွင္႔တကြ မ်ားစြာေသာ လူအေပါင္းတို႔
ညြတ္ေျပာင္း ၾကည္ညိဳ ဆည္းကပ္ ကိုးကြယ္ရန္ ဘုရားရွင္ ကိုယ္စား အရွင္ျမတ္
ရုပ္ပြားေတာ္ ျမတ္ကို တည္ထား ကိုးကြယ္ခြင္႔ ျပဳရန္ အေႀကာင္း ေလွ်ာက္ထား
ေတာင္းပန္ ေလသည္"
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္သည္ ေရွးအစဥ္
ပြင္႔ေလၿပီးေသာ ေနာင္ေတာ္ဘုရား မ်ားလည္း ရုပ္ပြား ဆင္းတုေတာ္ တည္ထား
ၿပဳဘူးေႀကာင္းကို သိျမင္ေတာ္မူ၍ ခြင္႔ျပဳေတာ္ မူေလသည္၊ ထိုသုိ႔
ခြင္႔ျပဳေတာ္ မူၿပီးေသာအခါ စႏၵာသူရိယ မင္းႀကီးသည္ ကိုယ္တိုင္ ႀကီးၾကပ္၍
ေရႊ၊ ေငြ၊ ရတနာ ၆၅ တင္းရိွေသာ ရတနာ အေပါင္းကို ဖိုထိုး အေရက်ိဳ ေစၿပီး
ဘုရားရွင္၏ ရုပ္ပြားေတာ္ ျမတ္ကို သြန္းလုပ္ေတာ္ မူေလသည္၊ ရုပ္ထုေတာ္
သြန္းလုပ္ၿပီးစီး ေသာအခါ ဗုဒၶ ဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္ ျမတ္သည္ မင္းႏွင္႔ တကြ
ျပည္သူ ျပည္သား ေ၀ေနယ် အေပါင္းတို႔ အက်ိဳးဌာ ၾကည္ညိုရန္ အတြက္ ျမတ္စြာ
ဘုရားရွင္သည္ ရင္ေငြ႔ေတာ္ ျမတ္ကို ယူလွ်က္ ရုပ္ထု ဦးေခါင္း အတြင္းသို႔
ခုႏွစ္ခါ ဌာပနာ အျဖစ္ ထည္႔သြင္း ေပးေတာ္ မူခဲ႔ေလသည္၊ ထိုအခ်ိန္မွ စ၍
ရခိုင္မင္း အဆက္ဆက္ ကိုးကြယ္ေတာ္ မူခဲ႔ၿပီး အလြန္ တန္ခိုးႀကီးသည္ဟု ယံုၾကည္
ၾကေလသည္၊ ျမန္မာမင္းတို႔ ကိုးကြယ္ လုိသျဖင္႔ အေနာ္ရထာ မင္းလက္ထက္တြင္
တစ္ႀကိမ္၊ အေလာင္းစည္သူ မင္းလက္ထက္တြင္ တစ္ႀကိမ္ ပင္႔ေဆာင္ရန္ ႀကိဳးပမ္း
ၾကေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္ျခင္း မရိွခဲ႔ေပ။
သကၠရာဇ္ ၁၁၄၆ ခုႏွစ္တြင္ ရကၡပူရ
ၿမိဳ႕ေဟာင္း ဓည၀တီျပည္တြင္ ျပည္တြင္း ေသာင္းက်န္း ပုန္ကန္မႈ၊ လုယက္
ဖ်က္စီးမႈ တို႔ေႀကာင္႔ တိုင္းသူ ျပည္သားမ်ား ေန႔မအား ညမအား အပူမီး
ေတာက္ေနျခင္းကို အမရပူ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္တည္ ဘိုးေတာ္(ဗဒံု) မင္း ၾကားသိေတာ္
မူေသာအခါ သားေတာ္ အိမ္ေရွ႕ ဥပရာဇာ သီရီမဟာ ဓမၼ ဘိဇယ သီဟသူရ ဘြဲ႔ခံ
ေရႊေတာင္မင္းအား ဓည၀တီ ျပည္ႀကီးကို သြားေရာက္ သိမ္းယူရန္ အမိန္႔ေတာ္ ခ်မွတ္
ေပးခဲ႔ ေလသည္၊ ခမည္းေတာ္ ဘုရင္၏ အမိန္႔ေတာ္ အတိုင္း သားေတာ္ႀကီး မဟာ
ဥပရာဇာ အိမ္ေရွ႕မင္းသည္ အမရပူ ၿမိဳ႕ေတာ္ အထြက္ စစ္ကိုင္း ေအာင္ေျမ ေလာက
ဆိပ္ရိွ ေအာင္ေျမ ေလာက ေစတီတြင္ သံုးရက္ ပူေဇာ္ကန္ေတာ႔ အဓိဌာန္ ၀င္ကာ
ေအာင္ေျမ နင္းၿပီးလွ်င္ ဆင္တပ္၊ ျမင္းတပ္၊ ၾကည္းတပ္ စစ္ရဲမက္ေပါင္း
သံုးေသာင္းအား ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ႀကီးၾကပ္ ၍ ေတာင္ၾကား လမ္းမွ လည္းေကာင္း၊
ပင္လယ္ ကမ္းေျခ တေလွ်ာက္တြင္ စစ္သူႀကီး မ်ားကို ေရတပ္တြင္ ႀကီးၾကပ္ ေစ၍
ရဲမက္ေပါင္း တေသာင္း စုစုေပါင္း ရဲမက္ အင္အားေပါင္း ေလးေသာင္းျဖင္႔ ရကၡပူရ
ၿမိဳ႕ေဟာင္း ဓည၀တီ ျပည္ကို ခ်ီတတ္ေတာ္ မူေလသည္၊ ဘုန္းရိွေရာက္က
ဘုန္းမဲ႔ေပ်ာက္၏ ဆိုေသာ ေရွးသူေဟာင္း တို႔ စကားစဥ္ ႏွင္႔အညီ ရခိုင္
ဘုရင္မင္း မဟာသမတ ရာဇာသည္ သားေတာ္ႀကီး အိမ္ေရွ႕ ဥပရာဇာ၏ ဘုန္းေတာ္ ရိွန္ကို
မခံႏိုင္ ေသာေႀကာင္႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ သြားေတာ္ မူေလသည္၊ ထိုသို႔
ထြက္ေျပား တိမ္းေရွာင္ ေနေၾကာင္းကို သိေသာ ဓည၀တီရိွ စစ္သူရဲေကာင္း ရဲမက္
အေပါင္း တို႔သည္ စစ္အင္အား မမွ်ျခင္း၊ အိမ္ေရွ႕မင္း ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ခ်ီတတ္
လိုက္ပါလာျခင္း တို႕ေၾကာင္႔ ခုခံ တိုက္ခိုက္ရန္ မ၀ံရဲၾကဘဲ လက္နက္ခ် အညံခံ
ေသာေႀကာင္႔ ဓည၀တီ တစ္ၿမိဳ႕လံုးကို လြယ္ကူ စြားပင္ သိမ္းယူေတာ္ မူေလသည္။
ဓည၀တီ ျပည္ကို သိမ္းယူ ေအာင္ႏိုင္
ၿပီးေနာက္ ရခိုင္ဘုရင္မင္း မဟာသမတ ရာဇာကို ေရေၾကာင္း၊ ၾကည္းေၾကာင္း
စသည္တို႔ စည္းၾကပ္၍ ဖမ္းေစ ၿပီးလွ်င္ မင္းႏွင္႔တကြ မိဖုရား ေခါင္ႀကီး၊
ေတာင္ေဆာင္ မိဖုရား၊ ေျမာက္ေဆာင္ မိဖုရား၊ သားေတာ္၊ သီၼးေတာ္၊ မႈးမတ္ေတာ္၊
ဗိုလ္မႈး၊ တပ္မႈး၊ ေျခြရံသင္းပင္းမ်ား ကို လည္းေကာင္း ဓည၀တီ ျပည္ရိွ
ေၾကးရုပ္မ်ား အေျမာက္ ေသနတ္ႀကီးမ်ား ကို ပင္လယ္ ခရီး ေမာ္တင္ကရစ္ ျဖင္႔
ခက္ခဲ႔စြာ အမရပူရ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ေလွ အစင္း ၂၀ အင္အားင္႔ ေနျပည္ေတာ္ သို႔
ေဆာင္ယူ ပို႔ေဆာင္ ေစခဲ႔ေလသည္။
ထိုသို႔ပို႔ေဆာင္ ၿပီးေသာအခါ အိမ္ေရွ႕မင္း
ဥပရာဇာ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ၾကပ္မ၍ ဓည၀တီ ျပည္တြင္ စံပါယ္ေတာ္ မူေနေသာ မဟာမုနိ
ရုပ္ရွင္ေတာ္ ျမန္ကို ၁၁၄၆ ခုႏွစ္ တပို႔တြဲ လဆန္း တြင္ ေရႊပန္းခိုင္၊
ေရႊတန္ေဆာင္တိုင္၊ ေငြတန္ေဆာင္တိုင္၊ ေရႊေပါက္ေပါက္၊ ေငြေပါက္ေပါက္
တို႔ျဖင္႔ ႀကဲေျမွာက္ ပူေဇာ္၍ ရိုေသစြာ လက်ာၤ ရစ္ရိွခိုး ကန္ေတာ႔ၿပီး လွ်င္
ရုပ္ပြားေတာ္ ျမတ္ႀကီး အား ေဖာင္ေတာ္ျဖင္႔ စတင္ပင္႔ေဆာင္ ေတာ္မူၿပီး
သံတြဲၿမိဳ႕ သို႔ေရာက္ ေသာအခါ သစ္ေတာ၀န္ သီရီေဒ၀ေက်ာ္သူ၊ လက္သမား ဗိသုကာ
သီရီဧကရာဇ္ တို႔အား ႀကီးၾကပ္ ေစ၍ လူအင္အား ၅၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင္႔ ၾကည္႔းေၾကာင္း
ခရီးျဖင္႔ ေတာင္ကုတ္ ေတာင္ၾကား လမ္းမ်ားမွ ခက္ခက္ ခဲခဲ ပင္ပင္ ပန္းပန္း
ပင္႔ေဆာင္ ၾကရေလသည္၊ ျပည္ၿမိဳ႕ ေအာက္ဘက္တြင္ ရိွေသာ ပန္းေတာင္းရြာ သို႔
အေရာက္ ပင္႔ေဆာင္ လာၿပီးေသာ အခါ ျပည္ႀကီးမြန္ ေဖာင္ေတာ္ ႏွစ္စင္းတြဲ ႏွင္႔
အမရပူရၿမိဳ႕ အထိ ဧရာ၀တီ ျမစ္သို႔ ေရေၾကာင္း ခရီးႏွင္႔ ျမစ္ေၾကာင္း အတိုင္း
ဆန္တတ္ ပင္႔ေဆာင္ လာေလသည္။
သကၠရာဇ္ ၁၁၄၇ ခုႏွစ္
ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၇) ရက္ေန. တြင္ စစ္ကီုင္း ဆိပ္ကမ္း သို. ဆိုက္ေရာက္
လာေသာ အခါ ဘီုးေတာ္(ဗဒံု)မင္းတရား ၾကီး သည္ ေျမျပင္ေပၚ တြင္ စစ္အဂၤါေလးပါး
ျခံရံေစျပီး အခမ္းနား ၾကီးၾကယ္ စြာ ျပဳလုပ္ က်င္း ပ ကာ
ဘီုးေတာ္(ဗဒံု)မင္းတရား ၾကီး ကိုယ္ေတာ္ တိုင္ မႈးမတ္ ပညာ ရွိ မ်ား ျခံရံ၍
ဧရာ၀တီျမစ္ အတြင္း သို. လည္ပင္းေတာ္ ေရျမဳတ္ တဲ့ အထိ့ ဆင္းသက္ ၍
ပင့္ေဆာင္ေတာ္ မႈခဲ့ေလသည္...။ ေရႊျမိဳ.ေတာ္ သို. ဆုိက္ေရာက္ ေသာ အခါ အမရပူရ
ေျမာက္ယြန္း တက္ေသးရႊာ ၏ အေရွ.ေျမာက္ ဆိပ္ကမ္း တြင္ ေဘာင္ေတာ္ ဆိုင္ကပ္ ၍
ထို ေဖါင္ေတာ္ ဆိပ္အတြင္း ေလာကထြဋ္ေခါင္ (ေဘာင္ေတာ္ဦးဘုရား ) ေစတီေတာ္ ကို
ကိုးကြယ္ ထား ေတာ္ မႈ ျပီး ၁၁၄၇ ခုႏွစ္ သီတင္းကၽြတ္ လတြင္ ဘီုးေတာ္
မင္းၾကီး သည္ တက္ေသးဆိပ္မွ ယာယီ ကီန္း၀ပ္စပၸာယ္ေတာ္ မႈေနေသာ
မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ ျမတ္ ကို အမရပူရ ေျမာက္ယြန္း သာယာ ညီညြတ္ လေသာ ေျမျပင္
အလယ္ တြင္ ဖန္မွန္ တို. ျဖင့္ ျပီးေသာ အုတ္အဂၤေတ အျပင္ ရတနာမ်ီဳးစံု
စီခ်ယ္ ထား ေသာ ဘံုကီုးဆင့္ ရွိ ျပသာဒ္ ေတာ္ၾကီး အတြင္း မီးတား သံုးထပ္
ျခံရံ လ်က္ လက္ေဆးကန္(ယခု လိပ္ကန္) ေျခေဆးကန္ (ယခုငါးကန္) ပါ ၀ဲယာ
ေလးမ်က္ႏွာ ဗီမာန္ အေဆာက္အဦး တို. တည္ေဆာက္ လွဴဒါန္း ထား ေတာ္မႈ ေသာ
ဂႏၶကုဋိ တိုက္ေတာ္ သို. ပင့္ေဆာင္ လာ ျပီး မဟာမုနိ.ရု္ပရွင္ေတာ္ ျမတ္ အား
တည္ထား ကီုးကြယ္ေတာ္ မႈ ေလသည္။
ရုပ္ပြါးေတာ္ ျမတ္ ကို အမရပူရ ျမိဳ.ေျမာက္ျပင္ ယခုေနရာ တြင္ ဘံုကီုးဆင့္ ျပသာဒ္ ႏွင့္ ျမန္မာ မင္း အဆက္ဆက္ ကီုးကြယ္လာ ၾကျပီး သာယာ၀တီ(ေရႊဘို)မင္း လက္ထပ္ တြင္ မဟာမုနိ ရုပ္ပြါးေတာ္ ကီန္း၀ပ္ ေတာ္ မႈရန္ ဂႏၶကုဋိ ျပသာဒ္ ၊ မဟာရံတံတီုင္း ၊ ေရကန္ တို. ပ်က္စီး ေနေနသည္ မ်ား ကို အသစ္ ျပင္ဆင္ေတာ္ မႈ ေပးခဲ့ေလ သည္။မင္းတုန္းမင္းလက္ထပ္ တြင္ လည္း ဘီုးေတာ္ မင္းတရားၾကီး တည္ထားေတာ္မႈ သင့္ ဂႏၶကုဋိ တိုက္ေတာ္ ၾကီး ပ်က္စီး ယိုယြင္းေနသည္ မ်ား ကို မင္းတုန္းမင္း ႏွင့္ ေျမာက္ နန္းေဆာင္ မိဖုရားၾကီး တို. မွ အသစ္ ျပဳျပင္ မြန္းမံ တည္ေဆာက္ ျပီး ေရစက္ သြန္းခ်ေတာ္ မႈ ခ့ဲေလသည္။
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၃၅ ခုႏွစ္ သီေပါမင္း လက္ထပ္ တြင္ ရတနာပံုမႏၲေလးေရႊျမိဳ.ေတာ္ အေနာက္ျပင္ ရပ္ တြင္ ရွိေသာ ရတနာဘုမၼိရပ္ မွ မီးသင့္ ေလာင္ ရာ မဟာမုနိကိန္း၀ပ္စပၸာယ္ေတာ္ မႈေသာ ဂႏၶကုဋိ တိုက္ေတာ္ ႏွင့္ ေစာင္းတန္းေလးသြယ္ မီးသင့္ ေလာင္ခဲ့ေလသည္။ သကၠရာဇ္ ၁၂၄၆ ခုႏွစ္ တြင္ ခမည္းေတာ္ သဂၤါယနာ တင္ မင္းတုန္းမင္း တရား ၾကီး ကဲ့သို. သာသနာေတာ္ ကို အလြန္ ရိုေသ ကီုင္းရီႈင္း ၾကည္ညိဳသည့္ မင္း ျဖစ္ေတာ္ မႈ သည့္ အတီုင္း သီေပါမင္းတရားၾကီး သည္ တန္ခူးလျပည့္ေက်ာ္ ၇ ရက္ေန. တြင္ ထာ၀ရ အုတ္ျပသာခ္ ေတာ္ မ်ား တည္ေဆာက္ေန မႈ မျပီးစီၤးေသးမိ အတြင္း ျပည္သူ တို. ၀င္ထြက္ ဖူးေမွ်ာ္ရန္ ရွိရင္း ဂႏၶကုဋိ္အထက္ တြင္ ဘံုသံုးဆင့္ အထြဋ္ ထုပိကာ တင္ ေရႊထီး အထြဋ္ တင္ ထုပိကာ တင္ ေရႊထီးစိုက္ သြပ္ျပား မီုး တန္ေဆာင္း ႏွင့္ အာရံုခံ စျမင္ အုတ္ၾကြပ္ မိုး ေဆာက္လုပ္ ရန္ ေငြေတာ္ ( ၁၈၃၆၀) က်ပ္ ထုတ္ ေပးေတာ္ မႈ ခဲ့ ေလသည္။ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၈) ရက္ေန. တြင္ ေဆာက္လုပ္ ျပီးစီး ၍ ေရႊထီးေတာ္တင္ရန္ ၀န္ရွင္ေတာ္ တိုင္တားျမိဳ.စား မင္းၾကီး ၊ ပညာ၀န္ေထာက္ ၊ဆရာ၀န္ေထာက္ တို.ကို သြားေရာက္ ၍ ၾကီးၾကပ္လွဴေစခဲ့ေလသည္။
၀ါဆို လဆန္း ၁၃ ရက္ ေန. စေန ေန. တြင္ တပ္၀င္းအခမ္းအနား တို.ျဖင့္ ၾကီးၾကယ္ ခမ္းနား စြာ က်င္းပ ျပဳလုပ္ ၍ မဟာမုနိ ဘုရားေရွ. ေတာင္ဘက္ စံနန္းေတာ္ သို. သီေပါမင္းတရားၾကီး ႏွင့္ မီဖုရားေခါင္ၾကီးစုဖုရားလတ္
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၄၇ ခုႏွစ္ သီေပါမင္းတရား ၾကီး ပါေတာ္မႈ ျပီး ၃ ႏွစ္ မွ ၇ ႏွစ္ အတြင္း ေစာင္းတန္း(၄) ခု ေဆာက္လုပ္ ခဲ့ၾကေလသည္။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၅၅ ခုႏွစ္ တြင္ မုခ္ မ်ား အတြင္းနံရံ ႏွင့္ မ်က္ႏွာက်က္ တြင္ ရွိ ေသာ နံရံပန္းခ် ီ ၊ အုတ္ ေစာင္းတန္း မ်ား ၌ အဂၤေတး အမြမ္းပန္ း မ်ား ကို ပန္းခ်ီေတာ္ ဦေက်ာ္ညႊန္. ၏ လက္ေအာက္ ေတာ္သံုး ျမန္မာပန္းခ်ီ ဆရာၾကီး ျဖစ္သည့္ ေညာင္ပင္ေစ်း ဦးေမာင္ၾကီး က ဦးစီး ျပီး ေရးဆြဲ ေပးခဲ့ ေလသည္။ ထိုနံရံ ပန္းခ်ီ မ်ား တြင္ ဗုဒၶ၀င္ ခန္း ၊ ရာဇ၀င္ခန္း ၊ ျဂိဳလ္ခြင္ မ်ား ၊ နကၡတ္ မ်ား ၊ရဟန္းေတာ္ တို. ၏ ဘြဲ.ေတာ္ မ်ား ၊ထိုေခတ္ ခရီးသြား ဟန္ မ်ား ၊လူတန္းစား အသီးသီး ၏ ေခတ္ အသီးသီး ဆင္ယင္ထံဳးဖြဲ . မႈ မ်ား ကို မွတ္တမ္း တင္ ေရးဆြဲ ထားေလ သည္။
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၅၈ ခုႏွစ္ တြင္ အရင္ ဂႏၶကုဋိ တိုက္ေတာ္ ကို ငံု ၍ ကင္း၀န္မင္းၾကီး က ျမန္မာ့ ဗိသုကာ ပညာရွင္ မ်ား ကို ဦးစီးကာ အေနာက္တီုင္း အင္ဂ်င္နီယာ ဗိသုကာ ပညာ ရွင္ တို. ႏွင့္ ေပါင္း ျပီး လက္ရွိ တိုက္ေတာ္ ကို တည္ေဆာက္ ခဲ့ ၾကေလသည္။
ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၉၄၅ ခု ၁၉၄၈ ခု ႏွစ္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ ၾကီး ျဖစ္ေသာ အခါ မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ ျမတ္ ကို ဆရာေတာ္ သံဃာ ေတာ္ မ်ား က ေန.ည မျပတ္ အလွည့္က် ေစာင့္ေရွာက္ ခဲ့ၾကေလသည္၊ လက္ရွိ ယခု အခါ အလွည့္က် ေဂါပက အဖြဲ. ျဖင့္ ဗုဒၶ ေ၀ယ်ာ၀စၥ ႏွင့္ ပံုမွန္ ထီန္းသီမ္းမႈ မ်ား ေဆာင္ရႊက္ လ်က္ ရွိေလသည္။
အားလံုးေက်းဇူးတင္လွ်က္ <ခ်စ္သူေပ်ာ္ဖို.ဖန္ဆင္းရွင္>
No comments:
Post a Comment